نمک اضافي ممنوع، شوخي خرکي قدغن
شانزدهمين شماره ماهنامه سه‌نقطه، به مديرمسئولي اميد مهدي‌نژاد، سردبيري مرتضي کاردر و مديريت هنري محمد صمدي منتشر شده و در کتابفروشي‌ها و دکه‌هاي روزنامه‌فروشي و فروشگاه‌هاي آنلاين در دسترس است.
دکتر اسماعيل اميني شاعر، نويسنده، طنزپرداز و مدرس دانشگاه در شانزدهمين شماره مجله سه نقطه در مطلبي با عنوان نمک اضافي ممنوع، شوخي خرکي قدغن از شگردها و نحوه طنزنويسي مي‌گويد؛ از چه چيزي بنويسيم؟ مطلب طنز را چگونه شروع کنيم؟ چطور ادامه دهيم؟ و چگونه آن را تمام کنيم؟
در بخشي از اين يادداشت مي‌خوانيم:
«شروع طنزنويسي از همين نقطه است، از چه چيزي بنويسيم؟ يا به عبارتي که مشهور است سوژه را از کجا پيدا کنيم؟ يک راه ساده و دم دستي اين است که به تيتر درشت روزنامه‌ها و سايت‌هاي خبري نگاه کنيم و از همان تيترها الهام بگيريم و به اصطلاح سوار موج هاي خبري بشويم. در طنزنويسي مطبوعاتي اين روش خيلي متداول است، در اين گونه طنزها موضوع طنز (همان سوژه) جاذبه‌اي دارد که برگرفته از جاذبه همان خبري است که بر سر زبان‌ها و تيترهاست.
مثلا گران شدن دلار، مرگ فلان بازيگر، جايزه اسکار، آلودگي شير و لبنيات و از اين قبيل؛ اشکال کار اينجاست که با سرد شدن آن خبر جذابيت موضوع نيز کم مي‌شود؛ مثلا امروز اگر درباره بازي ايران و آرژانتين در جام جهاني مطلب طنز بخوانيم آنقدر جذاب نيست که در زمان برگزاري بازي‌ها بود و نظرها را به خود جلب مي‌کرد. براي رها شدن از اين مشکل طنزنويس مي‌تواند موضوع داغ روز را بهانه کنند و با استفاده از جذابيت آن مجموعه‌اي از مسائل مختلف را مطرح کند؛ مثلاً از تفسير بازي فوتبال شروع کند و در ادامه گريزي بزند به روابط اجتماعي خصلت‌هاي فردي و مسائل خانوادگي و اقتصادي و هر چيز ديگري که به نظرش بدرد طنز مي‌خورد، منتها بايد حواسش باشد که ارتباط ميان بخش هاي مختلف نوشته ظريف و دقيق باشد مثلاً براي نشان دادن وضعيت روابط اجتماعي مي تواند گفتگوي چند نفر را درباره فوتبال بنويسد و در خلال آن ويژگي هاي فکري و شخصيتي افراد را از طريق گفت‌وگو و واکنش‌ها بيان کند.
يا بحث درباره فوتبال را در يک محيط اداري و کارمندي طراحي کند و به اين ترتيب به شرايط کار اداري و خصايل کارمندي اشاراتي داشته باشد، يک روش ديگر براي يافتن موضوع طنز نگاه دقيق به اطراف و يادداشت کردن هر نکته‌اي که ممکن است روزي به کار طنزنويسي بيايد.
يک روش ديگر هم مرور خبرها با نگاه جستجوگر و طنزآميز است، در اين تورق تمام مطالب و تصاوير بايد از نظر گذرانده شود حتي آگهي ها و مطالب تکراري مثل تقويم روز و برنامه سينماها و گالري ها، راه هاي پيدا کردن موضوع براي طنزنويسي بسيار متنوع است. فقط دو نکته را بايد در نظر بگيريم: يکي اينکه با دقت نگاه کنيم از جزئيات سرسري نگذريم و ديگر اين که لازم نيست از ابتدا و انتهاي مطلبمان فکر کنيم. مطلب طنز چه نظر و چه نظم در حين نوشتن شکل مي‌گيرد و پيش مي‌رود.
مطلب طنز بيش از آنکه بر اساس ساختار طولي مشخص پيش برود و حرفش را بزند از طريق حاشيه رفتن و پرداختن به جزئيات، اشاره‌ها و کنايه‌ها و نيش‌هايش را بيان مي‌کند اما در اين ميان يک نکته مهم است و آن مهارت در پيوند ميان اجزاي مطلب است. يعني عبور از يک موضوع به موضوع ديگر بايد با ظرافت و رندي صورت بگيرد و مطلب تکه تکه و پراکنده به نظر نرسد…»
شانزدهمين مجله طنز سه‌نقطه در ??? صفحه منتشر شده است و در دسترس علاقه‌مندان است.